Vondelpark: 18 april 2017
Bij iedere flinke storm in het Vondelpark waait er wel eens een boom om. Het is daarom noodzakelijk dat de kwaliteit van de bomen regelmatig gecontroleerd wordt. Daarom werd in het najaar een extern bureau ingehuurd die nauwkeurig alle bomen in het park controleerde op vitaliteit en enig gevaar op stabiliteit bij een storm.
Uit deze rapportage werd in mei 2016 een kaplijst samengesteld van 88 bomen. Bij toeval merkte de redactie het publiceren van deze omgevingsvergunning op. Samen met een andere bomenexpert hebben wij de lijst afgelopen, en het bleek dat verreweg de meeste bomen inderdaad in slechte toestand waren.
Intussen zijn bijna alle bomen op de lijst gekapt, en daarbij nog eens 52 die in een vergunning uit 2015 werden toegevoegd. Meteen daarop zijn nieuwe bijna-volwassen bomen herplaatst, een deel volgt nog in het najaar.
De redactie nam contact op met Hans Homburg, webmaster van http://inhetvondelpark.nl en tevens opsteller van een bomen-inventaris in het park. We besloten het nummer te bellen dat bij de bomenkap-aankondiging stond, en vroegen een scan van de vergunning per mail op te sturen. Dat kon zomaar niet, daarvoor moesten wij persoonlijk naar het loket van stadsdeel Zuid na het maken van een afspraak. Daar hebben wij bijna alle ambtenaren van het gebouw gezien totdat iemand het dossier op zijn bureau aantrof. Het was een indrukwekkende stapel papier waarbij ook de betreffende bomenkaplijst lag. Daarvan wilden wij wel een kopietje. Maar dat kon niet, dat was te bewerkelijk. "Het is allemaal veel makkelijker voor ons als we het hele dossier inscannen en u daarvan een kopie mailen..."
Kort daarop hielden Daniel van de redactie en Hans een schouw, die totaal 2 dagdelen zouden duren. Iedere boom op de lijst werd door ons beoordeeld. Veel van de bomen op de lijst waren inderdaad verrot, en vormden een acuut gevaar. Andere bomen waren aangetast, maar stonden zo ver van de weg dat eventueel omvallen geen persoonlijk gevaar kon opleveren. En van enkele bomen konden we absoluut niet zien wat eraan mankeerde. Opvallend veel zieke bomen stonden vlak langs de lanen. Voor de laatste renovatie stonden deze bomen in een smalle grasstrook, maar tijdens de restauratie is het gras weggehaald, en de bomen werden ingemetseld in het leem van het voetpad erlangs. Meteen na die tijd was het opvallend hoe vooral de vleugelnoten, de eiken, iepen en lindes langs de lanen in vitaliteit erop achteruit gingen.
Meteen na de schouw besloten wij de resultaten te overleggen aan de ambtenaren. Wij hadden een afspraak met de heren Stuurman en Bode, twee hoge ambtenaren voor het park. Ontvangst was uitermate vriendelijk, de koffie was goed, en we hadden een lang gesprek. Maar helaas lukte het ons niet een concrete toezegging te krijgen om met een bomenexpert onze met vraagtekens gemerkte bomen na te lopen, of af te spreken om samen een schouw te lopen voordat een volgende kaplijst wordt opgesteld. Dat het gesprek niets opgeleverd heeft bleek wel uit het feit dat zonder ons te informeren er 52 bomen aan de lijst waren toegevoegd.
Intussen is de kapronde voorbij. Hans en ik schrokken van de enorme omvang -het viel ons al op dat er veel meer dan de 88 bomen gekapt waren. Ook veel monumentale bomen, die weliswaar een beetje kalend waren, konden volgens ons nog best een jaar of wat blijven staan. Bij nadere inspectie van de stronken van onze vraagteken-bomen konden wij bij de meesten echt niet vaststellen dat ze niet gezond waren.
Ook zagen wij een aantal ziekelijke bomen waarbij wij verbaasd waren dat zij niet op de kaplijst stonden. Na deze sanering is het nog niet uitgesloten dat er bomen om kunnen vallen; daags nadat de werkzaamheden afgesloten waren, ging een boom om bij het Aldo van Eijk speelplaatsje achter de muziektent.
Direct na het kappen werden de meeste van de weggehaalde bomen herplant. Opvallend was te zien hoe groot die bomen waren. Aan de ene kant kan je zeggen dat dat goed is, ze knakken dan niet om als er een autootje tegenaan rijdt, of als een pitbull zijn tanden erin zet. Maar een nadeel is dat ze zwaar zijn, en de wortels nog niet in de grond vastzitten waardoor ze kunnen verzakken. Er was ooit het plan om grotere bomen op een stelsel van heipalen te zetten tegen het verzakken, maar dat heb ik hier ook niet gezien. En ook jammer is dat de nieuwelingen weer tot aan de stam ingemetseld zijn in het keiharde leem. Was het nou echt niet mogelijk om een kringetje aarde van een halve meter om te boom aan te leggen?
Hans en Daniel houden de nieuwe aanplant nauwkeurig in de gaten, en hopen bij een volgende kapronde voor een gemeenschappelijke schouw uitgenodigd te worden.