Paddentrek 2013

Dit is een samenvatting van artikelen die verschenen tijdens de paddentrek van 2013

Het eerste emmertje met padden

woensdag, 6 maart 2013

Het begon zo goed op de laatste warme avond op woensdag, 6 maart 2013: drie mannetjespadden, een dikke vrouwtjespad, een dode man, en een dode watersalamander. De levende dieren werden losgelaten in de Huyensvijver (bij het viaduct), en om de twee doden wordt niet getreurd. Het laat alleen maar zien hoe nuttig het werk van de vrijwilligers is. Waren we maar wat eerder geweest, dan hadden die dieren nog geleefd; maar waren we later dan zouden die andere vier ook platgewalst zijn...

Ook op het ooievaarsfront laat de lente zich al zien. Op maandag, 4 maart 2013 nam ik een tweede ooievaar waar. Het viel me al op dat ze niet echt verliefd waren: een zat op het nest en de ander beneden op de dijk. Een dag later meldde Mat dat de andere ooievaar een ring had. Dat kon dus niet het echte vrouwtje zijn. Daarop werden enkele pogingen gedaan de ring af te lezen, maar dat mislukte.

We gaan nog even een koudeperiode door, maar daarna zal de paddentrek in alle hevigheid losbarsten!

Padden kruipen uit de emmer, de poel tegemoet

donderdag, 12 april 2012

Vorig jaar begon de paddentrek maar liefst 6 weken eerder. De lange nawinter van de afgelopen dagen hebben de amfibieën alleen maar dieper de modder ingedreven, maar duidelijk was dat als dat voorbij zou zijn als maar die gure oostenwind zou draaien.

En ja hoor: de wind draaide en voerde warmere lucht aan, een dagje regen op dinsdag zorgde dat de paddentrek explosief op gang kwam.

Een van de vrijwilligers die de padden helpt de brede lanen over te steken schreef zijn bericht:

Padden en kikkers overal. Ideaal weer, 7 graden en een miezerig regentje. Ik stond er alleen voor, waarschijnlijk hadden mijn collega's nog niet door dat het al begonnen was. Gelukkig kwam ik mijn buurman tegen die zijn hond uitliet, en met z'n drieën lukte het nog net. De beestjes zijn al heel erg kwiek, de kikkers springen ver en de padden lopen hoog op hun poten. Een gekwaak van jewelste in mijn emmertje waar ik de beestjes in verzamel, en ik had erge moeite om ervoor te zorgen dat ze niet meteen er weer uit kropen.
Drie keer heb ik een volle emmer in de poel van de Koeweide losgelaten. Ik telde 31 padden, 39 bruine kikkers, en een kikker die overreden was.

Voor de komende dagen geldt dat u extra moet opletten als u in de avond door het park loopt, rent of fietst, dat u geen amfi's verplettert. Vindt u er een, breng ze dan voorzichtig richting midden van het park: waar de poelen zijn.

Hou ook rekening met de vrijwilligers. Die zijn echter wat beter herkenbaar door hun reflecterende vestjes.

De kleine watersalamander op de hand van de auteur

zondag, 21 april 2013

Zes weken later dan de voorafgaande jaren kwam de Paddentrek in het Vondelpark aan de gang, en niet lang daarna was het alweer afgelopen.

Een harde kern van de vrijwilligers was elke avond aanwezig om de padden en kikkers naar de overkant van de lanen te brengen. Op 11 april meldde een van de vrijwilligers de vondst van maar liefst twee salamanders; in een klap de helft van het totaal van vorig jaar!

Frey is een van de vrijwilligers van de vaste ploeg:

In de buurt van het stadsdeelkantoor vond ik de eerste vijf padden. Daarna ging ik na een tip van een passerende fietser naar de doorgang bij bij de Huygensvijver en vond daar de rest. Het snelstromende water van de vijver was een beetje veel voor ze. Ik stapte daarom over het beekje en heb de rest in het rustiger water in de buurt van het riet achtergelaten. Ik kon een tijd rustig patrouilleren onder de doorgang en vond telkens weer ergens een pad of enkele kikker. De hond van een van de passanten had eerder op de avond twee padden gevonden zo vertelde het baasje van de hond mij. De twee padden werden door het baasje bij de Huygensvijver neergezet. Het stromende water onder de doorgang bij de Huygensvijver verdwijnt als een woeste kolk in een putje. Ik vermoed dat daar amfi's in zijn verdwenen. Ik zag een 'trappetje' boven het water in het putje uitsteken, maar niet ver genoeg om uit de put te komen. Ik weet het niet, maar zal het in de toekomst te weten komen. Triest om te zien zijn de gewonde nog levende amfi's. Ik had geleerd dat ze in het water opeens weer vrolijk verder leven. Maar een zwaar gewonde amfi kan beter uit zijn lijden verlost worden bijvoorbeeld door in een keer stevig de hak erop te zetten, zo leerde ik. Verder genoten van deze grappige, schattige beestjes. Dit weekend ben ik elders met bezigheden bezet, misschien lukt het om volgende week weer te patrouilleren als het dan nog nodig is.

Rond het weekend van 12 en 13 april kwamen veel kinderen met hun ouders meehelpen. Via deze webstek hebben ze zich opgegeven, stuk voor stuk waren het kinderen die al lange tijd geïnteresseerd waren in de paddentrek. Gelukkig was rond deze tijd het hoogtepunt van de trek, dus de emmertjes waren al snel gevuld. Ieder kind kreeg een amfibieën zoekkaart, dus daarom werd iedere amfi nauwkeurig gedetermineerd... Opvallend was het aantal salamanders dat werd gevonden. Het waren tegen de tien stuks! Een paar vrijwilligers scheidden zich van de andere zoekers af om zich te specialiseren op het vinden van salamanders.

Zaterdag waren er weer veel jonge paddisten. Er was ook een camerateam van AT5, die alle bewegingen van de jonge ploeg volgden. Het filmpje staat op de site van AT5.

De dagen erna liep het aantal gevonden amfi's geleidelijk af. Maar de vangst van salamanders verbrak ieder record! Iedere dag werden wel een aantal gevonden.

Esther schreef op dinsdag:

Misschien was ik wat aan de vroege kant, maar het duurde even voordat ze op pad gingen. Hele stukken niets en dan opeens toch weer twee, drie op de weg. Vooral veel padden bij de brug over het park, soms niet helemaal duidelijk of ze naar het water daar op weg waren of juist weer op de terugweg. Zielig was een overreden kikker ingewanden er al uit, maar nog niet dood. Ik heb al mijn moed bij elkaar geveegd en ben er een paar keer overheen gefietst...

De dagen erna werden steeds minder beestjes gevonden. En die gevonden werden, waren vaak al weer op de terugweg: van de poel weer de wijde wereld in!

Als de paddentrek definitief afgelopen is worden de statistieken gepubliceerd. En ook gaat een selecte ploeg van vrijwilligers de putjes controleren om te zien of de speciale paddentrapjes goed functioneren.

De foto is gemaakt door Angela Erasmus ©


Vrijwilligers brengen een emmertje padden naar de poel

donderdag, 9 mei 2013

De paddentrek heeft -met inzet van een groot aantal vrijwilligers- bijna alle records gebroken!

Dat de paddentrek later begon dan ooit was al eerder vastgesteld. Daarbij was het ook korter dan ooit: 11 dagen (tegen 5 weken normaal)

Ook was het aantal salamanders meer dan ooit: 26 (tegen een stuk of 5 vorig jaar). Een verklaring daarvoor is dat we misschien de vorige jaren de salamandertrek gemist hebben, omdat deze altijd lang voor de paddentrek plaatsvindt. Omdat alles nu tegelijk begon, kwamen de salamanders gelijk met de anderen op gang.

Op 12 april vonden we 181 amfibieën, nog nooit hebben we zoveel op een dag verzameld. Als klap op de vuurpijl vonden we er de volgende dag maar liefst 201!

En tot slot nog het mooiste record, ook dit jaar hebben we het totaal aantal overtroffen! Precies 800 (tegen 670 vorig jaar!)

Ook hebben we nog nooit zoveel belangstelling van de pers gehad. We stonden in alle kranten aan het begin van de paddentrek, en daarna kwam de filmende pers er ook nog bij: AT5 en EO.

De EO zendt het programma Melk en Honing uit. In de uitzending van vrijdag, 10 mei 2013 zie je de vrijwilligers aan het werk. Wie het gemist heeft kan het hier terugzien (bekijk alleen het eerste deel van de film)

Hier is het resultaat van de paddentrek in grafiekjes. Klik op de plaatjes om een vergroting te zien

padjaartelg 2013trekg paddentrekg

Van links naar rechts: Het totaal per jaar, per soort dit jaar, totaal per datum per jaar.


Af een toe zie je in een putje nog een kikker

De paddentrapjes

Het Ravon is een stichting die zich onder andere inzet voor de bescherming van kikkers en padden. Omdat er jaarlijks veel van deze dieren in putjes (de officiële term hiervoor is kolken) terecht raken en op een onaangename manier uiteindelijk verdrinken, heeft Annemarie van Diepenbeek van het Ravon en haar team onderzoek gedaan naar uitklimvoorzieningen. Met een relatief simpele constructie kunnen amfibieën die hierin terecht komen, zichzelf weer bevrijden.

Het Waternet heeft het initiatief genomen om het ontwikkelde concept in de praktijk te brengen door (bijna) alle putjes in het Vondelpark van zo'n trapje te voorzien. We berichtten al eerder over de trapjes in de putten.

Om de effectiviteit van de trapjes te meten heeft het Ravon een onderzoek op wetenschappelijke basis opgesteld. Daniel Kropveld, die dit onderzoek uitvoert, heeft in het jaar voordat de trapjes geplaatst werden al een inventaris gemaakt. Het resultaat van dit onderzoek was schrikbarend, naar aanleiding van de meetgegevens kon geconcludeerd worden dat meerdere honderden amfibieën in het Vondelpark verdronken moeten zijn tijdens en vlak na de paddentrek van 2012.

Ook dit jaar is een meting uitgevoerd om het effect van deze trapjes te meten. Helaas is het onderzoek niet helemaal goed gelopen vanwege de late paddentrek dit jaar. Daarbij zijn nog de putjes door een aannemer in opdracht van Waternet leeggezogen. Normaal zou dat leegzuigen geen probleem zijn, omdat rond die tijd -half mei- de putjes allang geïnventariseerd zouden zijn, maar nu viel dit in het midden van het onderzoek.

Er zijn op verschillende plaatsen in het park een 20-tal putjes gemarkeerd die nauwkeurig in de gaten gehouden worden. Wordt er een kikker of pad in aangetroffen, dan geeft de onderzoeker dit dier nog 24 uur om uit de put te klimmen. Daarna wordt het bevrijd en op een rustige plek in het park losgelaten. Maar van dit falen wordt wel duidelijk een aantekening gemaakt!

Voorlopige conclusie

Omdat het onderzoek niet helemaal correct is verlopen, moet nog een jaar gewacht worden voordat een tweede meting mogelijk is.

Er zijn toch wel observaties die opvielen:

  • De trapjes, die van een strip gaatjesmetaal zijn gemaakt, waren vaak overdekt met een dikke laag modder
  • In putjes waar de trapjes helemaal in orde waren zijn nooit kikkers of padden aangetroffen
  • In de enkele putjes waar geen trapje geplaatst waren zijn naar verhouding erg veel dieren aangetroffen

Voor het probleem van het verstoppen van het gaatjesmetaal moet nog een oplossing gevonden worden. Ook moet nader bekeken worden in hoeverre het verstoppen van de gaatjes belemmerend werkt voor het uitklimmen. Volgend jaar zal het onderzoek zich daarop richten.

Intussen is het werk van Daniel Kropveld niet onopvallend gebleven. Veel Amsterdammers reageren gevat op deze persoon die belangstelling heeft op wat er in de putjes gebeurt. Maar de opmerkingen zijn niet echt origineel: hoog scoort "Zoek je je contactlenzen?", of gewoon "Viezerik". Het is wat minder geworden sinds hij een fluoriderend vestje draagt. Mensen, het mag vanaf nu wat minder lollig: alle mogelijke opmerkingen zijn al meer dan eens geplaatst.

Op dinsdag, 28 mei 2013 besteedt AT5 aandacht aan dit onderzoek in het programma ons Vondelpark.

Eerder was er een item in het programma Melk en Honing van de EO. U kunt het nog bekijken in het archief.

De foto's van dit jaar:

2013trekg 20130409050 20130409056 20130410015 20130410017 20130410023 20130410024 20130410025 20130410035 20130411060 20130412066 20130414050