Dit is een samenvatting van losse artikelen die in de loop van 2009 over de ooievaars verschenen.
14 maart 2009
Het leek er al een paar dagen op, want ze zaten plotseling wel heel erg innig naast elkaar. Ik was er al een paar keer langs gegaan om te kijken of het wintervrouwtje -herkenbaar aan de ring er nog was, maar steeds was minstens een poot onzichtbaar. In opdracht van het Parool ben ik nogmaals gaan kijken, en ik kon voorzichtig hun vermoeden bevestigen omdat ik de twee luidkeels enthousiast zag klepperen. Het Parool weidde hier daarna een artikel aan -de primeur, maar helaas werd de verkeerde tipgever hier genoemd.
Vrijdag zag ik ze duidelijk, aan de rand van het water bij de afgesloten Grote Speelweide. En jawel, geen pootring te zien. Nu was het wel zeker dat het vrouwtje was teruggekeerd van de wintertrek.
Even later zag ik Annie, die de hele winter de ooievaars voerde en net de voederbeurt van vandaag achter de rug had. Ook zij kon bevestigen dat dit het vrouwtje was die enkele dagen eerder was teruggekeerd. Ze was er ook van overtuigd dat dit hetzelfde vrouwtje was van vorig jaar, omdat ze heel erg tam was. Annie meldde ook dat ze hebben gepaard. Dat komt dus wel goed met het nieuwe broedsel.
Hoewel er nog geen enkele melding is van een pad of kikker, gaat het verder heel goed met de lente in het Vondelpark. De eerste lentebloempjes zijn al uitgebloeid, en spotters meldden eerder deze week twee baltsende buizerds en de volgende dag een ijsvogel rond de Willemsbrug.
Laatste Nieuws
In de tweede helft van maart werd het steeds duidelijker dat de ooievaars aan het broeden zijn. Hoeveel eieren het zijn zal wel onbekend blijven tot de kuikens groot genoeg zijn om over de rand van het nest te kijken.
11 mei 2009
Of de jonge ooievaars al of niet zijn uitgekomen houdt de gemoederen erg bezig.
De redactie ontvangt mails hierover met vragen, en ook stellige beweringen over het wel of niet.
De afgelopen dagen zijn we -bewapend met een kijker- regelmatig naar het nest gegaan,
en goed de stand van zaken geobserveerd.
Onze voorlopige conclusie is dat het heel waarschijnlijk is dat er eieren zijn uitgekomen.
Maar echt bewijs is er niet voor.
Andere experts zijn er volop, aan de laan onder het nest.
Allen hebben een kijker, en observeren de gehele dag, maar de smoking gun, een nieuwsgierig ooievaartje die over het nest blikte, heeft niemand nog gezien (behalve mijn buurman, die stellig overtuigd is het eerste jong duidelijk gezien te hebben, een paar dagen geleden al).
Maar is er iets te merken aan het gedrag van de ooievaars?
Af en toe staat de broedende volwassen ooievaar op, kijkt langdurig naar de bodem van het nest,
en gaat dan met de snavel naar beneden stevig heen en weer.
Rolt het de eieren om, of masseert -of zelfs voedt het de jongen?
Gezien de tijd dat het ermee bezig is houdt iedereen het op het laatste.
Ook wordt het nest opgeruimd. De ooievaar pakt iets uit het nest met de snavel en wipt het over de rand naar beneden.
Iedereen is ervan overtuigd dat het eierschalen zijn of poepjes.
Laatste Nieuws
Op zondag 17 mei rond 3 uur in de middag bij het wisselen van de wacht werd het nest weer in orde gemaakt. Ik volgde het proces door een verrekijker. Opeens zag ik een kopje boven de rand uitsteken, daarna nog enkele keren vanaf een andere plek in het nest. Op een ogenblik zag ik twee kopjes tegelijk. De kopjes zijn al helemaal wit gevederd, de snavels nog kort en donker.
Op 16 mei meldt Mat Janssen mij per email:
Volgens mijn agenda moeten de eieren ongeveer tussen 27 en 30 april uitgekomen zijn. (Broedtijd 32 dagen. Ik heb aangetekend wanneer ze met broeden zijn begonnen.) Ik neem aan dat dit ook heeft plaatsgevonden. Ik heb nog geen jong gezien. Alleen een mevrouw beweert dat ze er wel een heeft gezien. Maar naar het gedrag van de dieren lijkt het erop dat er wel jongen zijn. Vorig jaar zagen Anne en ik op Koninginnedag voor het eerst een klein jong en daarna en paar weken niets.
Of de jongen het deze keer halen weet ik niet zeker.
Door teveel voeren buiten het broedseizoen en ook nu nog overdag gaan de ouderdieren vrijwel niet meer buiten het park fourageren.
Ze lusten alleen nog kuikens en eten geen pens meer.
Dat is heel vervelend want kuikens zijn te groot voor de nog kleine jongen.
Ze hebben mij van het ooievaarsbuitenstation daar nog voor gewaarschuwd.
De oudervogels gaan nu wel meer in de bosjes zoeken en op de heuvels van aarde.
Daar zitten veel wormen in. Een prima opfokvoer voor de kleintjes.
Dus maar hopen dat het regelmatig regent de komende weken.
Als de jongen twee en een halve week zijn komen ze in een groeispurt (komende week dus) en hebben meer voedsel nodig (tot ongeveer 600 gram per dag als ze uitvliegen).
Waarschijnlijk kunnen ze dan nog geen kuikens eten.
Ze beginnen dan te staan en we zouden aan het eind van volgende week moeten kunnen zien dat ze zich al een beetje door het nest bewegen.
Het wordt spannend dus.
Op 18 mei vervolgt Mat Janssen mij zijn berichtgeving:
Rond zes uur maandagavond hebben we voor het eerst de jongen gezien. Ze zijn nog piepklein maar wel al erg beweeglijk. Dat is een goed teken. De komende dagen leren ze op hun poten te staan. Hoeveel het er zijn zal dan blijken. De diertjes komen nu in de meest risicovolle periode. De afgelopen manden heeft zich onder invloed van de die beestjes op twee poten die ook in het park rondlopen een gedragsverandering bij de ooievaars voorgedaan. Doordat ze buiten broedseizoen te overvloedig gevoerd werden gaan de ouderdieren nu niet meer buiten het Vondelpark fourageren. Dus liever niet voeren!!!
18 mei 2009
Eefje Dekkers maakte de eerste foto van een van de ooievaarsjongen.
De foto is gemaakt op 18 mei, half acht in de avond.
Eefje heeft een tijdlang het nest geobserveerd en maakte foto's van de activiteiten.
Op de tweede foto brengt de ooievaar een stukje mos om het de jongen wat comfortabeler te maken.
Van Paul Koene ontving ik een serie foto's.
Met de beide jongen gaat het goed. Ze groeien als kool.
Behalve het voer dat ze van mensen krijgen, eten ze ook voer uit het wild.
Op deze foto zie je een dier met pootjes op het menu staan.
Volgens Paul is dit een salamander, het zou ook gewoon een kikker kunnen zijn.
Nieuws van 18 augustus
Vandaag zocht ik Anna op in het park. Ze komt iedere avond trouw met haar rollator om de vogels te voeren. Met de ooievaars heeft ze in de loop der tijd een speciale band opgebouwd. En terecht, want iedere dag gaat er een kilo eendagskuikens doorheen.
Ik meldde haar dat ik de ooievaars nu al een tijd niet meer gezien had.
En ja hoor, Anna kon dit bevestigen.
Nu, pakweg een vijftal dagen geleden, waren ze niet meer op de grote speelweide om haar op te wachten,
en ook het nest bleef helemaal leeg.
Anna is er niet rouwig om: "Als het mannetje zijn gezin weg heeft gebracht, zal hij weer terugkomen om het nest te bewaken.
Terwijl Ma en de Kinderen overwinteren in het zonnige zuiden zal hij zijn eenzaamheid weer verdrijven met het Artisvrouwtje.
Ja, ja, niets menselijks is deze ooievaar vreemd."
Anna rolt verder naar de eenden, om ze brood te voeren.
De eendagskuikens blijven voorlopig nog in de diepvries.
Laatste Nieuws
De ooievaars zijn weer terug na negen dagen afwezigheid.
Het is dringen op het nest, want de beide jongen zijn nu bijna net zo groot als hun ouders.
Je herkent ze alleen nog aan hun donkere snavel.
Kennelijk was de laatste uitvlucht een oefening voor het grote werk,
want traditiegetrouw is begin september de tijd dat ze de trek naar het zuiden beginnen.
Kort daarna zijn de ooievaars weer verdwenen, en een paar weken later was het mannetje weer teruggekeerd.
Eenzaam trotseerde hij de strenge winter terwijl hij het nest bewaakte.
Eind februari 2010 zou het vrouwtje weer terugkeren.
Zie ook de fotogalerij
